Nguyên nhân trầm cảm ở học sinh

Tình trạng trầm cảm ở học sinh hiện nay

Trầm cảm là một loại rối loạn ảnh hưởng tới tâm trạng, gây ra cảm giác buồn bã và mất hứng thú liên tục, dai dẳng kéo dài. Trầm cảm thường ảnh hưởng tiêu cực đến cảm nhận, suy nghĩ và hành xử, cùng với một loại các vấn đề khác về cảm xúc và thể chất của người mắc. Người bệnh có thể gặp khó khăn khi thực hiện các hoạt động thường ngày, và đôi khi họ cảm thấy cuộc sống này không đáng sống. Người mắc trầm cảm không dễ dàng thoát ra khỏi cảm giác tiêu cực này. Điều trị chứng bệnh này cần rất nhiều thời gian và công sức.

Theo một số báo cáo về sức khỏe vị thành niên thế giới thì trầm cảm là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh tật và tàn tật ở độ tuổi vị thành niên, là độ tuổi từ 10 – 19 tuổi và hơn một nửa các rối loạn tâm thần xuất hiện trước 14 tuổi nhưng thường bị bỏ qua. Trung bình cứ 10 trẻ thì có 1 trẻ bị trầm cảm khi 16 tuổi.

Ở Việt Nam thì có hơn 19% học sinh bậc tiểu học và trung học có vấn đề về sức khỏe tâm thần chung. Trong số các ca tự sát thì có đến 10% thuộc lứa tuổi từ 10-17. Nguyên nhân cũng đến từ các tác động của cuộc sống, những áp lực từ việc học hành, thi cử, gánh nặng từ kì vọng của gia đình. Những áp lực này các em không thể giải tỏa được dễ dẫn đến trầm cảm và có suy nghĩ tự tử

Những triệu chứng trầm cảm ở học sinh

Một số dấu hiệu trầm cảm ở học sinh thường thấy là:

• Mất ngủ kéo dài: có thể mất ngủ đầu giấc, giữa giấc, cuối giấc và không thể ngủ lại được nữa . Nếu trầm cảm nặng sẽ mất ngủ toàn bộ
• Luôn có cảm giác mệt mỏi, uể oải
• Mất mọi quan tâm đến công việc, giải trí, sở thích cá nhân: Không có hứng thú hoặc ít hứng thú với các hoạt động xung quanh mình, ngay cả những sở thích cá nhân mà trước đây rất thích
• Luôn cảm thấy buồn rầu, dễ bực tức, khó chịu, dễ cáu gắt ngay cả với một việc rất bình thường
• Có cảm giác mình vô dụng, muốn buông xuôi mọi việc dẫn đến chán nản không muốn học hành hay làm việc gì
• Không thể tập trung vào việc vào việc gì cụ thể, khó ghi nhớ, kết quả học tập giảm sút
• Luôn cảm thấy bứt rứt, lo lắng vô cớ, không thể ngồi yên một chỗ
• Cơ thể thường xuất hiện các rối loạn như: đau đầu, đau bụng, đau ngực, đau cơ, ra nhiều mồ hôi… mà đi khám không tìm ra nguyên nhân

Nguyên nhân trầm cảm ở học sinh

Yếu tố xã hội

Thường thì trầm cảm là kết quả của nhiều yếu tố kết hợp, tuy nhiên yếu tố xã hội có thể coi là nguyên nhân khởi phát một giai đoạn trầm cảm ở học sinh và được coi là yếu tố nguy cơ kể đối với việc duy trì rối loạn trầm cảm ở lứa tuổi học đường

Xã hội hiện đại, ngày càng phát triển đi cùng với đó là những lo toan bộn bề, áp lực sinh tồn, những điều này không những ảnh hưởng tới người lớn mà còn ảnh hưởng tới cả thế hệ trẻ trong đó có các em học sinh. Các em học sinh đang trong giai đoạn phát triển mà đã chịu nhiều áp lực gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển tâm lý, dễ dẫn đến trầm cảm.

Do áp lực học tập, thi cử

Những áp lực, căng thẳng từ việc học hành, thi cử khiến các em lo lắng, bất ổn tinh thần cộng với gánh nặng từ sự kỳ vọng của thầy cô và gia đình khiến các em dễ lâm vào tình trạng stress. Ở tuổi của các em sẽ thường nghĩ rằng người lớn đã áp đặt quá mức, không thấu hiểu cảm giác của các em dẫn đến những suy nghĩ tiêu cực, chán sống và có thể dẫn đến tự tử…

Lối sống thiếu lành mạnh

Những thói quen sống không không lành mạnh ở học sinh như thức đêm, nghiện chơi điện tử, hút thuốc, uống rượu, lười vận động thể dục thể thao sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như chất lượng học hành của các em. Sức khỏe giảm sút khiến cơ thể và não bộ luôn cảm thấy mệt mỏi, uể oải, tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến cảm giác chán nản cùng với những rối loạn tâm thần khác. Đây là một trong những mắt xích của vòng xoắn bệnh lý trầm cảm ở học sinh.

Thiếu sự quan tâm của gia đình, bạn bè 

Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi đang phát triển tâm sinh lý nên các em rất nhạy cảm với các thay đổi xung quanh mình. Những vấp ngã trong cuộc sống như thất tình, tình bạn tan vỡ, thi trượt, kết quả học tập không như kỳ vọng… cũng khiến các em bị stress, trầm cảm. Đặc biệt những lúc như vậy mà các em lại không nhận được sự quan tâm đầy đủ, cảm thông của gia đình, bạn bè thì tình trạng stress này càng trở nên tồi tệ hơn.

Bạo lực học đường 

Ngày nay tình trạng bạo lực học đường, nạn bắt nạt bạn cùng lớp ngày càng phổ biến, dưới nhiều hình thức khác nhau, không những bạo lực bằng thể chất mà còn bạo lực về tinh thần.  Tình trạng sử dụng mạng xã hội để bêu rếu, nói xấu các bạn cùng lớp, cùng trường trở nên phổ biến. Bên ngoài thì nạn nhân bị trêu chọc, tẩy chay, cô lập, không có ai chơi cùng, thậm chí là bị đánh đập hội đồng. Điều này ảnh hưởng vô cùng lớn đến tâm lý của các em, khiến các em sợ hãi, lo lắng, ám ảnh khi đi học, luôn phải nghĩ cách để đối phó với kẻ bắt nạt dẫn đến trầm cảm. Các bạn xa lánh khiến các em cảm thấy bị tách rời với tập thể, tách rời với xã hội, lâu dần sẽ hình thành những suy nghĩ tiêu cực, ảnh hưởng đến cuộc sống, việc học hành của các em.

Giải pháp giúp học sinh tránh bị trầm cảm

• Để giúp các em học sinh tránh bị trầm cảm học đường thì gia đình và nhà trường có thể giúp các em:
• Không nên tạo áp lực học hành quá lớn cho các em, tạo cho các em tình thần thoải mái, hứng thú khi học tập…
• Giúp các em có một lối sống lành mạnh, tránh xa các tệ nạn cũng như các loại chất kích thích
• Quan tâm đến các em nhiều hơn đồng thời chia sẻ với các em những vấn đề trong cuộc sống, hướng dẫn các em thoát khỏi những vấn đề rắc rối gặp phải
• Nhà trường cần quan tâm tới các em học sinh nhiều hơn, không để xảy ra nạn bảo lực học đường

Bên cạnh đó, hiện nay trên thị trường đã có một sản phẩm probiotics (men vi sinh) có tên gọi Cerebio (tên quốc tế là Ecologic Barrier) được thiết kế chuyên biệt cho việc hỗ trợ cải thiện sức khỏe đường ruột, tăng cường miễn dịch và đặc biệt là giúp cải thiện tâm trạng, giảm các triệu chứng liên quan tới stress, lo âu, trầm cảm rất tốt. Chế phẩm này bao gồm 8 chủng probiotics được phân loại là “probiotic tâm trạng” vì chúng chứng minh được khả năng tác động tích cực lên trạng thái tâm lý và chức năng não bộ nhờ tăng sản xuất chất serotonin (còn gọi là hormon hạnh phúc); đồng thời có thể điều chỉnh tín hiệu thần kinh từ ruột lên não thông qua trục não – ruột. Men vi sinh là một chế phẩm có độ an toàn cao, thân thiện với người sử dụng nên có thể sử dụng thường xuyên để giúp ngăn giừa và giảm nguy cơ trầm cảm ở trẻ em.