Với khẩu hiệu hành động “Tuổi trẻ Quảng Ninh đoàn kết – tiên phong – sáng tạo – hành động”, nhiệm kỳ 2017 – 2022, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn xác định phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo” là một trong 09 nội dung trọng tâm của cả nhiệm kỳ và đặt kỳ vọng phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo” sẽ là nội dung quan trọng thể hiện vai trò, sức sáng tạo, trí tuệ của thanh niên trong điều kiện hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng hiện nay.
Đoàn viên, thanh niên với thế mạnh là sức trẻ, nhiệt huyết, tiềm năng và cơ hội được học tập sẽ là trung tâm của những hoạt động lao động sáng tạo, luôn là lực lượng xung kích, đi đầu trong nhiều hoạt động đóng góp cho sự phát triển của đất nước nói chung, của tuổi trẻ nói riêng.
Bắt đầu từ các hoạt động Khoa học kỹ thuật trẻ, các công trình phần việc đường lò do thanh niên quản lý, các sáng kiến cải tiến kỹ thuật trong kinh doanh, phong trào “Sáng tạo trẻ” đã trở thành phong trào nổi bật của thanh niên vùng mỏ. Năm 1980, sau khi Hội trại Triển lãm Tuổi trẻ tiến quân vào khoa học kỹ thuật tỉnh Quảng Ninh lần thứ I được tổ chức thành công, phong trào đã tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ trong thanh thiếu nhi và trở thành điểm sáng, được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổng kết thành phong trào của cả nước.
Thời gian qua, tiếp tục triển khai phong trào “Sáng tạo trẻ”, nay là phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo” , các cấp bộ Đoàn trong toàn tỉnh đã chủ động triển khai thực hiện phong trào xung kích lao động sáng tạo, làm chủ khoa học công nghệ với nhiều hoạt động phong phú, mang lại giá trị hữu ích trong công việc và cuộc sống. Từ những hiệu quả thiết thực, phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo” ngày càng được đông đảo Đoàn viên thanh niên hưởng ứng.
Năm 2020, đại dịch COVID-19 xuất hiện đã và đang gây thiệt hại lớn về các phương diện trên phạm vi toàn quốc, trong đó Tỉnh Quảng Ninh là một trong những địa phương tiếp giáp Trung Quốc, thực hiện các nhiệm vụ đón công dân từ nước ngoài về, thực hiện kiểm tra, cách ly và chữa trị các bệnh nhân COVID-19 theo chỉ đạo. Do đó, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn chỉ đạo Đoàn thanh niên các cấp chủ động điều chỉnh, triển khai các hoạt động phù hợp với tình hình dịch bệnh, xác định việc triển khai, phòng chống dịch là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.Với diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19, Đoàn viên thanh niên Quảng Ninh đã có những hoạt động, ý tưởng sáng tạo được đưa vào triển khai thực hiện góp phần phòng, chống dịch bệnh và phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế, tiêu biểu như: kính chống giọt bắn, máy sát khuẩn tay tự động, mô hình bồn rửa tay tự chế, máy phun sương rửa tay sát khuẩn tự động, hệ thống đèn tia cực tím khử khuẩn, buồng khử khuẩn toàn thân di động, thiết kế các hình Chibi tuyên truyền, phiếu dán thông hành cho các phương tiện giao thông, mô hình giao đồ ăn miễn phí, lắp đặt vách ngăn bàn ăn cơm tại nhà ăn, video hướng dẫn phòng chống dịch, video hướng dẫn nộp hồ sơ dịch vụ công mức độ 3,4…
Việc triển khai thực hiện phong trào Tuổi trẻ sáng tạo được Đoàn các cấp quan tâm thực hiện, cơ bản đạt được chỉ tiêu đề ra, tuy nhiên, trong triển khai phong trào vẫn còn những khó khăn, vướng mắc: chưa có nhiều ý tưởng, đề tài được giới thiệu và hỗ trợ ứng dụng, hoạt động tuyên truyền còn thiếu tính mới mẻ, cuốn hút, đoàn viên thanh niên khối trường học với ưu thế về số lượng đông đảo, nhưng những ý tưởng về sáng tạo vẫn còn khiêm tốn…
Để triển khai hiệu quả, sâu rộng phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo” trong thời gian tới, cần có những giải pháp cụ thể như sau:
Một là, nâng cao nhận thức của thanh thiếu nhi về sáng tạo thông qua tuyên truyền trực quan sinh động, sử dụng có hiệu quả các trang mạng xã hội, phương tiện truyền thông; lồng ghép chuyên đề về tuổi trẻ sáng tạo trong sinh hoạt chi đoàn, chi hội và các hoạt động tập thể của thanh thiếu nhi; tổ chức các hội thảo, tọa đàm, các lớp tập huấn nghiệp vụ về phát huy vai trò sáng tạo của thanh thiếu nhi trong các lĩnh vực, trong đó cập nhật thông tin về những thành tựu, phát minh, sáng chế, giải pháp hữu ích trong tỉnh, trong nước và quốc tế; cách thức truy cập thông tin, khai thác các cơ sở dữ liệu về khoa học công nghệ và các cơ sở dữ liệu sáng chế hiện có trong và ngoài nước; cập nhật thông tin về sự phát triển của khoa học công nghệ…
Hai là, xây dựng kênh thông tin ý tưởng, sáng kiến dưới hình thức thiết lập chuyên mục thông tin về các sáng kiến, sáng tạo của thanh thiếu nhi qua website, fanpage của Đoàn và các kênh Báo – Đài của địa phương; thực hiện tiếp nhận các ý tưởng, sáng kiến qua trên website của Trung ương Đoàn: ytuongsangtao.net và các kênh chính thống của các cấp bộ Đoàn toàn tỉnh.
Ba là, triển khai các hoạt động thúc đẩy sáng tạo phù hợp với từng đối tượng:
– Đối với khối học sinh, sinh viên: tập trung phối hợp với ngành giáo dục triển khai các chương trình khoa học, giờ ra chơi trải nghiệm sáng tạo; duy trì và củng cố các mô hình câu lạc bộ nghiên cứu khoa học trong sinh viên, học sinh; triển khai hoạt động ngày hội sáng tạo; tiếp nhận, chuyển giao công trình, sản phẩm sáng tạo để thương mại hóa; tổ chức tham quan, trải nghiệm mô hình sáng tạo trong thực tế.
– Đối với Cán bộ, Công chức, Viên chức trẻ: phát động các cuộc thi, đợt thi đua trong triển khai công việc, tạo động lực phát huy tinh thần sáng tạo, đề xuất các sáng kiến cải tiến, đơn giản hóa quy trình làm việc, thủ tục hành chính và phối hợp triển khai các mô hình cải cách hành chính do Đoàn đảm nhận, tiêu biểu như tình nguyện dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4; đăng ký đảm nhận, nghiên cứu triển khai các chương trình, đề án, dự án, sáng kiến cấp tỉnh, cấp huyện gắn với nhiệm vụ chuyên môn và phục vụ nhu cầu đời sống dân sinh.
– Đối với Thanh niên nông thôn: triển khai hoạt động sáng tạo gắn với gắn với việc triển khai phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới, tập trung triển khai các hoạt động hỗ trợ thanh niên nông thôn trong nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch; xây dựng thương hiệu và quảng bá các sản phẩm nông nghiệp, đặc sản địa phương qua chương trình mỗi xã phường một sản phẩm (OCOP).
– Đối với Thanh niên đô thị: triển khai hoạt động sáng tạo trong thanh niên đô thị gắn với việc triển khai phong trào “Thanh niên tham gia xây dựng đô thị văn minh”, tập trung đề xuất các giải pháp xây dựng đô thị thông minh, giải quyết các vấn đề trên địa bàn đô thị (môi trường, an toàn giao thông, trật tự đô thị, an toàn thực phẩm), đề xuất triển khai mỗi Đoàn phường 01 mô hình, giải pháp giải quyết các vấn đề trên địa bàn đô thi.
– Đối với thanh niên công nhân: phối hợp tổ chức các cuộc thi nâng cao trình độ tay nghề, chuyên môn nghiệp vụ; phát huy thanh niên tiên phong trong nghiên cứu, ứng dụng thành quả của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 vào hoạt động sản xuất, kinh doanh; vận động thanh niên công nhân đảm nhận các công trình, phần việc thanh niên giải quyết những khâu khó, việc mới.
– Đối với thanh niên khối lực lượng vũ trang: đẩy mạnh phong trào trong khối gắn với việc nghiên cứu, đề xuất các giải pháp, sáng kiến, sáng chế trong huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, phục vụ chiến đấu, làm chủ công nghệ, vũ khí, khí tài mới, hiện đại; nâng cấp vũ khí, trang thiết bị góp phần xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, tăng cường hiệu quả quốc phòng, an ninh.
– Đối với thanh niên khởi nghiệp: khuyến khích hiện thực hóa, thương mại hóa các đề tài, ý tưởng sáng tạo, đưa các sáng kiến, sáng chế của đoàn viên, thanh niên ứng dụng vào thực tế; thúc đẩy các hoạt động khởi nghiệp sáng tạo; tổ chức các diễn đàn trao đổi, tận dụng các cơ hội từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, các hiệp định thương mại quốc tế; tận dụng kết nối với các Doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh để tìm kiếm các cơ chế, nguồn lực hỗ trợ nhằm hiện thực hóa các chương trình, dự án, ý tưởng sáng tạo, ý tưởng khởi nghiệp của thanh niên cũng như hỗ trợ cho các dự án, ý tưởng sáng tạo của tổ chức Đoàn – Hội – Đội và các ban, ngành tại địa phương.
– Đối với cán bộ Đoàn – Hội – Đội: không ngừng tìm tòi, nghiên cứu những cách làm hay, giải pháp hiệu quả để nâng cao hiệu quả công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi; tổ chức các diễn đàn, hội nghị, tọa đàm trao đổi, thảo luận về kinh nghiệm, giải pháp trong công tác Đoàn; đồng thời, tuyên dương, khen thưởng những cán bộ có nhiều ý tưởng, sáng kiến hiệu quả, thiết thực được nhân rộng nhằm nâng cao chất lượng công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi của tỉnh.
Bốn là, tạo môi trường cho thanh thiếu nhi phát huy phẩm chất sáng tạo qua việc rà soát, nâng cao chất lượng các hoạt động biểu dương, tôn vinh, khen thưởng; chú trọng các hoạt động sau tôn vinh, nhân rộng điển hình sau tuyên dương, chuyển giao khoa học kỹ thuật, áp dụng các kết quả nghiên cứu vào thực tế, thương mại hóa các sản phẩm khoa học công nghệ; đẩy mạnh hoạt động đăng ký bảo hộ sáng chế, giải pháp hữu ích cho đoàn viên, thanh thiếu nhi để từng bước xây dựng và hình thành văn hóa sở hữu trí tuệ trong thanh thiếu nhi và cộng đồng; xây dựng các nguồn quỹ, học bổng để thúc đẩy các hoạt động sáng tạo trong thanh thiếu nhi./.