Bạn đã từng ngồi trên thuyền khám phá vịnh Hạ Long, trầm trồ trước bạt ngàn đảo đá hùng vĩ mang những hình thù kỳ lạ nhấp nhô giữa làn nước xanh biếc và tự hỏi từ đâu mà kỳ quan này mang một cái tên đầy chất thơ – “Hạ Long” chưa?
Phải chăng, đằng sau cái tên ấy là cả một kho tàng những câu chuyện huyền bí?
Chuyện kể rằng, khi người Việt ta vừa mới dựng nước, cuộc sống yên bình bỗng chốc bị phá tan bởi những đoàn thuyền giặc hung hãn kéo đến xâm lăng bờ cõi. Trước thế giặc mạnh như chẻ tre, vận mệnh của đất nước ngàn cân treo sợi tóc.
Giữa lúc nguy nan ấy, từ trên trời cao, Ngọc Hoàng xuất hiện, phái xuống Rồng Mẹ cùng đàn Rồng con để giúp đỡ người Việt. Khi những chiếc thuyền giặc đầu tiên vừa tiến vào bờ biển, cũng là lúc đàn Rồng từ không trung hạ phàm. Với sức mạnh phi thường, đàn Rồng phun ra những cột lửa ngút trời, thiêu rụi vô số thuyền giặc. Không những vậy, đàn Rồng còn nhả ra châu ngọc quý giá, chúng hóa thành những bức tường đá sừng sững, hiên ngang giữa biển trời, tạo thành một pháo đài vững chắc bảo vệ bờ cõi. Thuyền giặc gặp phải chướng ngại bất ngờ, đâm sầm vào đá và vỡ tan tành.
Sau khi đánh tan lũ giặc ngoại xâm, đàn Rồng mới có dịp thưởng ngoạn cảnh sắc nơi đây. Nhìn thấy đất đai thanh bình, cây cối xanh tươi, người dân lại hiền lành, cần cù, Rồng Mẹ cảm động vô cùng. Thế là, thay vì trở về trời, Rồng Mẹ đã quyết định cùng đàn con ở lại nơi đây, để bảo vệ con dân nước Việt muôn đời muôn kiếp về sau.
Nơi Rồng Mẹ đáp xuống, sau này được gọi là Vịnh Hạ Long, mang ý nghĩa “Rồng hạ phàm”. Còn nơi đàn Rồng con hạ giới, người đời sau gọi là Vịnh Bái Tử Long, cũng có nghĩa là “Rồng con lạy mẹ”, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với sự giúp đỡ của các vị thần tiên.
Hay một câu chuyện khác kể rằng, vào cuối thế kỷ 19, một viên thiếu úy và thủy thủ trên tàu Avalence của Pháp đang lênh đênh trên vùng biển Đông Bắc thì bỗng nhìn thấy một cảnh tượng kỳ lạ. Giữa làn nước xanh biếc, hai con rắn biển khổng lồ, mình dài uốn lượn, vảy óng ánh hiện ra. Chúng nổi lên rồi lại lặn xuống, tạo nên những con sóng lớn khiến con tàu chao đảo.
Vị thiếu úy người Pháp, vốn am hiểu văn hóa Á Đông, lập tức liên tưởng đến hình ảnh con Rồng – linh vật linh thiêng, biểu tượng cho sức mạnh và quyền uy. Ông tin rằng mình vừa chứng kiến sự xuất hiện của Rồng. Câu chuyện này đã xuất hiện trên tờ “Tin tức Hải Phòng”. Từ đó, vùng biển kỳ bí với hàng ngàn đảo đá nhấp nhô ấy được người Pháp gọi là vịnh Hạ Long, nghĩa là “nơi Rồng đáp xuống”.
Trước khi mang tên Hạ Long, vùng vịnh này đã từng được biết đến với nhiều cái tên khác nhau như Giao Châu, Lục Thủy, An Bang,… Nhưng có lẽ, chính câu chuyện về đôi rắn biển khổng lồ kia đã góp phần tạo nên sức hấp dẫn kỳ bí cho Hạ Long, và cái tên “vịnh Hạ Long” cũng từ đó mà vang xa, lưu truyền đến tận ngày nay.
Đó chỉ là hai trong nhiều câu chuyện huyền ảo được lưu truyền trong dân gian về nguồn gốc của vịnh Hạ Long – vốn được hình thành nhờ những kiến tạo địa chất tự nhiên. Qua trí tưởng tượng phong phú của nhân dân, những truyền thuyết đã được thêu dệt như cách thể hiện khát vọng về một đất nước thanh bình, ấm no, hạnh phúc.
